روز عدالت اجتماعی

کودکان باید بدون هیچ مانعی تحصیل کنند

به مناسبت روز عدالت اجتماعی

کودکان زیادی در کشاکش فقر و محرومیت‌های مناطق حاشیه‌ایی از تحصیل باز می‌مانند و حتی به دلیل شیوع کرونا تعداد زیادی از دانش‌آموزان به دلایل مختلف از جمله نداشتن ابزار آموزشی نوین از تحصیل بازماندند، به طوری که به گفته‌ی وزیر آموزش و پرورش, سه دهم درصد از جمعیت دانش‌آموزی در دوران شیوع کرونا تحصیل را رها کرده‌اند.

این در حالی است که طبق اصل سی‌ام قانون اساسی تحصیل برای تمام کودکان در دوره ابتدایی تا متوسطه باید رایگان صورت گیرد. مسئول بخش آموزش موسسه یاریگران کودکان کار پویا در این رابطه اشاره می‌کند که:” در این اصل قانون اساسی ما دو ماده داریم که در ماده یک آمده کلیه اطفال و جوانان ایرانی که واجد شرایط تحصیلی هستند، باید بدون هیچ گونه مانع به تحصیل بپردازند و هیچ‌کس نمی‌تواند آن‌ها را از تحصیل باز بدارد، همچنین در ماده دو آمده،  مجانی بودن تحصیلات ابتدایی و راهنمایی برای همه باید مهیا باشد. اما چرا شرایط آموزشی برای کودکان کار و کودکان مهاجر اینگونه نیست؟
همچنین در بسیاری موارد کودکان به دلیل ازدواج زود هنگام از چرخه‌ی آموزش خارج می‌شوند که این موضوع تبعات جبران ناپذیری برای یک جامعه خواهد داشت.”

آموزش؛ یکی از مولفه‌های عدالت اجتماعی

تکتم معصومیان مسئول بخش آموزش موسسه یاریگران کودکان کار پویا با اشاره به اصل سی‌ام قانون اساسی که تحصیل رایگان برای تمام کودکان تا پایان دوره متوسطه  را اجباری اعلام کرده، می‌گوید: “در این اصل ما دو ماده داریم که در ماده یک آمده کلیه اطفال و جوانان ایرانی که واجد شرایط تحصیلی هستند، باید بدون هیچ گونه مانع به تحصیل بپردازند و هیچ‌کس نمی‌تواند آن‌ها را از تحصیل باز بدارد، همچنین در ماده دو آمده،  مجانی بودن تحصیلات ابتدایی و راهنمایی برای همه باید مهیا باشد. اما سوالی که پیش می‌آید این است که چرا شرایط آموزشی برای کودکان کار و کودکان مهاجر اینگونه نیست؟  ما برای  سنجش مولفه‌های عدالت در هر جامعه‌ای دو شاخصه داریم، یکی توسعه انسانی و دیگری آموزش که در واقع این دو مؤلفه برای سنجش عدالت در جامعه به ما کمک می‌کنند. کودکانی هستد که در مناطق محروم و شرایط دشوار زندگی می‌کنند و با محدودیت‌های جدی در بحث آموزش مواجه هستند به خصوص دخترانی که به واسطه ازدواج‌های زودهنگام از چرخه آموزش خارج می‌شوند و البته پسرها هم به دلیل اینکه معیشت خانواده به عهده آنها قرار می‌گیرد به ناچار وارد بازار کار می‌شوند. یکی از آیتم‌هایی موجود, نابرابری فرصت‌ها در مناطق حاشیه‌ای و محروم است و می‌بینیم که شرایط‌ نابرابر و توزیع امکانات نابرابر یکی از مواردیست که در بحث آموزش به آن اشاره می‌شود.”
معصومیان اضافه می‌کند: “معمولا تمرکز دولت و مردم در مناطق محروم، بر روی آموزش دبستان است در حالی که آخرین تحقیقاتی که در کشورهای مختلف انجام شده در بحث عدالت آموزشی این را متوجه شدند که سرمایه‌گذاری که دولت یا مردم روی آموزش کودک در سنین قبل از دبستان انجام می‌دهند پربازده‌ترین سرمایه‌گذاری است و کمک می‌کند تا میزان پروژه‌هایی که بعدها دولت برای کنترل جرم و ناهنجاری‌های اجتماعی می‌خواهد اجرا کند، کمتر شود. جدا از برنامه‌هایی که دولت بخواهد بعدها برای کنترل جرم و ناهنجاری‌های اجتماعی با تمرکز روی آموزش دوره دبستان انجام دهد، این موضوع به پیشبرد بهتر برنامه‌های فقرزدایی برای بزرگسالان کمک می کند چراکه بچه‌ها وقتی در مناطق محروم دوره‌ی پیش دبستانی را می‌گذرانند، بازدهی‌های اقتصادی و اجتماعی را بالا می‌برند، به این دلیل که کودک از چرخه‌ی آموزش حذف نمی‌شود و تا سنین بالا حداقل تا دوره‌ی متوسطه در چرخه‌ی آموزش حضور دارد و نیاز نیست که در سن نوجوانی آن فرد، دولت یا ان‌جی‌اوها مداخله‌ای برای آموزش انجام دهند.”