اختلال تولید
اختلال تولید(Articulation)
از آنجا که تعدای از کودکان موسسه یاریگران پویا دارای اختلال تولیدی و تلفظ هستند (با اختلالات همراه دیگر) تصمیم گرفته شد که مقالهی این فصل در ارتباط با این اختلال گفتاری باشد.
تولید چیست؟
تولید در گفتار روندی است که صداها و هجاها و کلمات شکل میگیرند این عمل هنگامی است که زبان، فک، دندانها و لب به هوایی که از تارهای صوتی خارج میشود شکل میدهند. صحبت کردن نتیجه هماهنگی عضلات بسیاری از جمله عضلات تنفسی، تارهای صوتی، زبان و کام است و شکل ساختمانی این عضلات و اندازه و حالت دندانها و زبان و سقف دهان، همگی در تولید گفتار اهمیت دارند.
اختلال تولیدی چیست؟
زمانی که فردی صداها هجاها یا کلمات را به گونه ای نادرست تولید کند طوری که شنوندهها آنچه را که او میگوید به سختی درک کنند فرد اختلال تولیدی دارد. صداهای گفتاری ممکن است به طور نادرستی تولید شوند که میتواند به علت حرکات نامناسب یا جایگاه نامناسب تولید کنندهها باشد.
این اختلال هم در کودکی و هم در سنین بزرگسالی به وفور شایع است و با گفتار درمانی بهبود می یابد.
علل اختلالات تولیدی
اشکالات عضوی: مانند شکاف کام، دندانهای غیر طبیعی، فلج مغزی، عقب ماندگی ذهنی، کم شنوایی. که در این موارد گفتار درمانگر با همکاری یک تیم درمانی شامل نورولوژیست، ارتودنتیست، شنوایی سنج به درمان گفتار کودک میپردازد.
آپراکسی گفتار: عموما همراه آسیب مغزی است که افراد مبتلا به آن علائمی از جمله کندی و تقلا در گفتار دارند.
اختلالات عملکردی: مانند داشتن دو یا چند زبان در خانه و یا تقلید کردن اشتباهات گفتاری کودک توسط والدین که سبب تثبیت آن می شود.
تاخیر رشدی: بیشترین علت اختلال تلفظی است که ممکن است مستقیما به علت کم شنوایی باشد.
چهار نوع اختلال تولید وجود دارد:
جانشینی ، حذف ، خراب گویی و اضافه گویی
که تشخیص و درمان هر کدام پس ار ارزیابی توسط گفتاردرمانگر ، بر عهدهی گفتاردرمانگر می باشد.
ارزیابی اختلال تولیدی روند چند بعدی و چند جانبه ای است که برخی از آنها شامل موارد زیر میشوند:
*تاریخچه گیری و شرح حال بیمار
*انجام یک آزمون تولیدی (آزمونهایی که به طور سنتی استفاده میشوند)
*آزمون تولیدی دیپ برای تعیین میزان ثبات خطاهاو میزان تاثیر ماهیت آوایی واژهها
و موارد دیگر که توسط گفتاردرمانگر انجام میشوند.
درمان اختلال تولیدی نیز بسته به نوع اختلال و میزان شدت آن، با استفاده از روش های مربوطه و موردنیاز توسط آسیب شناس گفتار و زبان نیز انجام میپذیرد.
طیبه فقیهی
آسیب شناس گفتار و زبان