عدالت آموزشی

اهمیت آموزش”پیش از دبستان در مناطق محروم “با تمرکز برتحقق عدالت آموزشی

عدالت آموزشی نیازمند توجه و تعهد عملی برنامه‌ریزان و مجریان آموزشی است. از محورهای توسعه و عدالت آموزشی تکلیف تأمین آموزش عمومی یکسان برای همگان است.
آموزش اساس توسعهٔ پایدار است که در ابعاد مختلف زیست اجتماعی، محیطی و اقتصادی دخالت دارد. در دهه‌های اخیر شاخص توسعه انسانی HDI با امید به زندگی، میزان درآمد و آموزش محاسبه می‌شود. به همین دلیل بر آموزش یکسان و همگانی با توجه به آموزش ابتدایی و پیش از دبستان تأکید شده است. در حال حاضر در برخی از مناطق محروم دسترسی نسبتاً قابل قبولی برای ثبت نام کودکان در دورهٔ ابتدایی وجود دارد. البته در برخی از مناطق محروم شهری و روستایی و استان‌های دیگر شرایط متفاوت است. همچنین بررسی میزان افت تحصیلی در دورهٔ ابتدایی نشان می‌دهد که افت تحصیلی و شکست در پایهٔ اول ابتدایی به نسبت دیگر پایه‌های تحصیلی، شایع‌تر است که سبب می‌شود خودانگارهٔ کودک از وضعیت تحصیلی‌اش در سال‌های آینده تحت‌تأثیر قرار بگیرد. از عوامل مؤثر بر ضعف و شکست تحصیلی دانش‌آموزان در پایهٔ اول ابتدایی بی‌توجهی و نادیده گرفتن آموزش پیش از دبستان است که باعث پایه‌گذاری بی‌عدالتی آموزشی، پیش از شروع دورهٔ ابتدایی است. با توجه به حاکمیت خصوصی‌سازی در امر آموزش پیش از دبستان و غیررسمی و غیراجباری کردن این دورهٔ تحصیلی بر اساس سیاست‌های کلان آموزش و پرورش، ضرورت و اهمیت این دوره بسیار ناچیز در نظر گرفته می‌شود. پوشش و در نظر گرفتن آموزش پیش از دبستان در مناطق محروم و روستایی یا در عمل اتفاق نیفتاده و یا به امری فانتزی بدل شده است. برای بسترسازی در راستای کاهش فقر و توسعه و عدالت آموزشی لازم است آموزش کودکان پیش‌دبستانی یعنی گروه سنی 4 تا 6 سال در مناطق محروم و کم‌برخوردار شهری و روستایی مورد توجه قرار بگیرد تا ضمن تأکید بر پرورش مهارت‌های شناختی، عاطفی و آموزش زبان معیار، خود‌انگارهٔ تحصیلی و آموزشی دانش‌آموزان در مسیر عدالت آموزشی شکل بگیرد. پژوهش‌ها این نتایج را به همراه آورده‌اند که سرمایه‌گذاری برای آموزش کودکان در سال‌های پیش از دبستان راهبردی، در جهت حرکت به سمت عدالت در
آموزش انسان‌محور است.

نویسنده: تکتم معصومیان، مسئول واحد آموزش مؤسسه یاریگران کودکان کار پویا